مهارت جوشکاری لوله‌های پلی اتیلن در صنعت گاز طبیعی، موضوعی حیاتی و بسیار مورد توجه است. توانمندی در این زمینه، که توسط کارشناسان کیفیت شرکت‌های گاز بررسی و ارزیابی می‌شود، یکی از شرایط اساسی برای کار در این صنعت است.
ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای این فرایند، از جمله دستگاه‌های جوشکاری، گیره‌های قراردهی لوله، ابزارهای برش و سایر تجهیزات باید توسط یک مهندس کارشناس تایید شده و به دقت نگهداری شوند.
در مواقعی که قطر لوله‌ها و اتصالات پلی اتیلن کمتر از نود میلی‌متر است، می‌توان از روش‌های جوشکاری برقی با سیم یا حرارتی استفاده کرد. برای لوله‌هایی با قطر بیش از نود میلی‌متر، جوشکاری حرارتی لب به لب بهترین انتخاب است.
برای اجرای فرایندهایی پیچیده‌تر مانند نصب سه راهی تخلیه و سه راهی انشعاب، می‌توان از روش‌های متنوعی از جوشکاری مانند حرارتی زینی و الکتریکی زینی بهره برد. این انتخاب براساس تجربه و دانش فنی کارشناس انجام می‌شود.
برای انجام کامل فرایند جوشکاری لوله پلی اتیلن، مراحل زیر باید به دقت اجرا شوند:
- برش دقیق لوله‌های پلی اتیلن
- پاک‌سازی مناسب لوله و تجهیزات مربوطه
- نصب لوله‌ها و اتصالات مربوطه
- نصب شیرآلات و تجهیزات لازم
- نصب پشت بندها و مهارهای بتنی
- خاکریزی اولیه لوله‌های نصب شده
- پاک‌سازی خطوط لوله پلی اتیلن
- انجام آزمایش هیدرواستاتیک روی خطوط لوله نصب شده
- بررسی و تحلیل نتایج آزمایش
- خاکریزی نهایی لوله‌های نصب شده
- بررسی مشخصات فنی عمومی لوله‌های پلی اتیلن
با توجه به تنوع نیازها، روش‌های متفاوتی برای اتصال لوله پلی اتیلن وجود دارد، از جمله جوشکاری حرارتی، الکتریکی و مکانیکی. این اتصالات در عملکرد و مقاومت با لوله هماهنگ هستند و بعضاً حتی می‌توانند مقاوم‌تر باشند.
برای اجرای موفقیت‌آمیز این فرایندها، باید به دقت دستورالعمل‌های ارائه شده توسط سازنده لوله پلی اتیلن گازی را دنبال کرد. همچنین، انتخاب نوع اتصال و روش‌های کنترل باید بر اساس سطح مهارت کارگران، محیط کار و شرایط خاصی که شرکت توزیع گاز ملی در نظر گرفته، انجام شود.
جوشکاری با استفاده از تجهیزات حرارتی بر اساس دستورالعمل‌های صحیح صورت می‌گیرد. در این روش‌ها، سطوح لوله‌هایی که قرار است به یکدیگر متصل شوند، تا دمای ذوب خود گرم می‌شوند. سپس به سمت یکدیگر فشار داده می‌شوند تا با تماس مستقیم، اتصال جوشکاری ایجاد شود.
تنظیم مناسب درجه حرارت در طی فرایند جوشکاری از اهمیت فراوانی برخوردار است. جوشکاری لوله پلی اتیلن یک فرایند فنی و پیچیده است که نیازمند دانش فنی، دقت و همچنین مراقبت ویژه در هنگام اجرا دارد. با رعایت دقت و تبعیت از دستورالعمل‌های مربوطه، می‌توان اطمینان حاصل کرد که لوله‌های پلی اتیلن جوشکاری شده به درستی انجام شده و کارایی مطلوبی را ارائه خواهند داد.
مراحل جوشکاری لوله پلی اتیلن
جوشکاری لوله‌های ساخته شده از پلی اتیلن، یکی از فرآیندهای مرکزی در صنعت ساخت و ساز به شمار می‌رود و نیاز به دانش فنی و دقت وسیعی دارد.
مرحله اول: آماده‌سازی لوله
اولین گام در این فرایند، استفاده از یک غلطک برای ایجاد یک سطح صاف و هموار بر روی لوله است. سپس، هر دو انتهای لوله شماره گذاری شده و در قالبی ویژه قرار می‌گیرند که برای فرایند جوشکاری طراحی شده است.
مرحله دوم: پیش آماده‌سازی لوله
در این گام، انتهاهای لوله با استفاده از یک دستمال نخی مرطوب شده با استون یا الکل ایزوپروپیل تمیز می‌شوند. سپس، با استفاده از شاسی دستگاه، دو انتهای لوله تراشیده می‌شوند.
در هنگام تراشیدن، فشاری بین ۵ تا ۱۰ بار بر روی رنده اعمال می‌شود تا انتهاهای لوله را تراش دهد. این عملیات ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که تراشه‌های از لوله جدا شده به صورت یکپارچه از رنده خارج شوند. سپس، فشار هیدرولیک به آرامی به صفر می‌رسد و رنده از شاسی جدا شده و در یک ظرف خاص قرار می‌گیرد.
مرحله سوم: بررسی هم‌ترازی لوله
این گام شامل قرار دادن دو انتهای تراشیده شده لوله در نزدیکی یکدیگر و بررسی هم‌ترازی آن‌ها است. در این مرحله، حداکثر انحراف از هم‌محوری باید کمتر از ۱۰٪ از حداقل ضخامت دیواره لوله باشد.
نکته مهم: لازم است توجه داشته باشید که در همه مراحل جوشکاری، فشار درگ به فشارهایی که در جدول آمده اضافه خواهد شد.
مرحله چهارم: اعمال فشار درگ
فشار درگ، فشاری است که به طور تدریجی بر روی فک متحرک دستگاه اعمال می‌شود. در این گام، فشار درگ مورد نیاز با استفاده از جدولی که مشخص شده است بررسی و اعمال می‌شود. فشار درگ با استفاده از فشارسنج اندازه‌گیری و در فرم گزارش ثبت می‌شود.
مرحله پنجم: جوشکاری لوله
هیتر از ظرف خاصی که در آن قرار داشته است جدا شده و با استفاده از یک دستمال نخی آغشته به استون یا الکل ایزوپروپیل تمیز می‌شود. سپس، سطح هر دو انتهای لوله به صورت همزمان با صفحه هیتر در تماس کامل قرار می‌گیرد تا جوش مذاب ایجاد شود.
مرحله ششم: اعمال فشار هیدرولیک
در این گام، فشار هیدرولیک با استفاده از فشار درگ محاسبه شده و با توجه به نمودار شکل جوش، فشار هیدرولیک اعمال می‌شود. سپس، شیر فشار هیدرولیک بسته و منبع هیدرولیک خاموش می‌شود و زمان مورد نیاز برای خنک شدن لوله‌ها محاسبه می‌شود.
مرحله هفتم: خنک شدن و برداشتن فشار
زمانی که زمان خنک شدن محاسبه شده سپری شود، فشار هیدرولیک به تدریج کاهش پیدا می‌کند. در این مرحله، فشار باید به آرامی کاهش یابد تا محل جوشکاری لوله‌ها به اندازه کافی خنک شود. پس از اینکه دمای لوله به حد مطلوبی کاهش یافت، فشار هیدرولیک کاملاً برداشته می‌شود.
مرحله هشتم: بررسی و ارزیابی جوش
پس از خنک شدن لوله‌ها، جوشکاری با دقت بررسی می‌شود. این مرحله شامل بررسی برای اشتباهات احتمالی مانند حباب‌ها، فرورفتگی‌ها یا موارد دیگری است که می‌تواند عملکرد جوشکاری را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، برخی از جوش‌ها ممکن است نیاز به بررسی‌های غیرمخرب داشته باشند.
مرحله نهایی: ثبت و داده‌گیری
هر عملیات جوشکاری باید به طور کامل ثبت و داده‌گیری شود. این شامل اطلاعاتی مانند شرایط جوی، فشار هیدرولیک، زمان جوشکاری، زمان خنک کردن و هر نکته خاصی که در طول فرآیند رخ داده است، می‌شود.
با این فرایند دقیق، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که لوله‌های پلی اتیلنی ما از بالاترین استانداردهای کیفی مطابق با ضوابط و دستورالعمل‌های مربوطه برخوردار هستند. با استفاده از تکنیک‌های صحیح و دقت در همه مراحل جوشکاری، می‌توانیم عملکرد مطلوب و عمر طولانی لوله‌های پلی اتیلنی را تضمین کنیم.